Strona ta wykorzystuje cookies 🍪 W ramach naszej witryny stosujemy pliki cookies w celu świadczenia Państwu usług na najwyższym poziomie, w tym w sposób dostosowany do indywidualnych potrzeb. Korzystanie z witryny bez zmiany ustawień dotyczących cookies oznacza, że będą one zamieszczane w Państwa urządzeniu końcowym. Możecie Państwo dokonać w każdym czasie zmiany ustawień dotyczących cookies. Więcej szczegółów w naszej "Polityce Prywatności".
tel. 63 27 20 810 lub 63 26 27 503  um@kolo.pl  |  19 Marca 2024 r. Imieniny: Józefa i Bogdana

Kościół parafialny pw. Podwyższenia Krzyża Świętego

Zabytki

Kościół farny zbudowany został na podstawie dyspozycji królewskich, zawartych w akcie lokacyjnym miasta z 18 lipca 1362 r. Pierwszą wzmianką źródłową o kolskiej parafii jest dokument sędziego z ramienia Kurii papieskiej z 12 listopada 1414 r. Jest to ceglana, trójnawowa budowla halowa, orientowana, na rzucie prostokąta z wyodrębnionym dalszym i prosto zamkniętym prezbiterum.

Wydaje się, że najwcześniej pobudowaną częścią (II poł. XIV w.) jest dzisiejsze prezbiterium stanowiące pierwotną świątynię, do której później dobudowano resztę. Jak podaje Michał Rawita-Witanowski, stare opisy kościoła farnego podają, iż na belce oddzielającej część kapłańską od głównej nawy, była wyryta data 1409… Jest to prawdopodobnie data konsekracji kościoła.

W 1522 r. dobudowano od północy, z fundacji rodziny Sokołowskich, kaplicę Najświętszej Maryi Panny.

Kolska Fara. Widok na prezbiterium.  Po lewej stronie kaplica NMP.

Kolska Fara. Widok na prezbiterium.  Po lewej stronie kaplica NMP.

Barokowy ołtarz w kaplicy NMP.

Barokowy ołtarz w kaplicy NMP.

 

W 1890 r. wybudowano od północy kaplicę NMB Częstochowskiej. Ściana głównej bryły kościoła zwieńczona jest marmurową sygnaturką na czworobocznej podstawie. W prezbiterium zachowało się pierwotne sklepienie gwiaździste z dodatkowymi dekoracyjnymi żebrami. Prezbiterium jest dwuprzęsłowe, o przęsłach nierównej długości.

W latach 1892-1895 prowadzona była generalna restauracja kościoła (m.in. nowe okna, schody na ambonę, balustrada przed głównym ołtarzem). W 1896 r. dobudowano kruchtę. Pod koniec XIX w. wykonano również nowy ołtarz neogotycki, a w 1903 r. wykonano nową polichromię.  

Widok na ołtarz główny kościoła.

Widok na ołtarz główny kościoła.

Sygnaturka

Sygnaturka

Pomimo, że świątynia była wielokrotnie przemurowywana, przyglądając się uważnie dostrzec można na murach kościoła charakterystyczny gotycki ornament z cegieł zendrówek układanych w romby, które pierwotnie opasywały cały budynek.

Gotycki ornament okalający niegdyś całą świątynię.

Gotycki ornament okalający niegdyś całą świątynię. 

Ciekawym zabytkiem sztuki gotyckiej jest wykonana z piaskowca płyta nagrobna Jana z Garbowa, starosty kolskiego, syna sławnego rycerza Zawiszy Czarnego. Zginął on w 1454 r. w bitwie pod Chojnicami.

 Płyta nagrobna Jana z Garbowa

 Płyta nagrobna Jana z Garbowa

Na murach kolskiej świątyni podziwiać możemy dawne napisy ryte przez naszych przodków sprzed wieków. Znajdują się one na ścianie prezbiterium, południowej ścianie kościoła, a także kaplicy NMP. Na prezentowanym zdjęciu widzimy napis ANDREAS (Andrzej) sporządzony pięknym majuskulnym pismem renesansowym. Inskrypcję należy datować na wiek XVI.  

Renesansowy napis „ANDREAS” na murach kolskiej Fary (XVI w.).

Renesansowy napis „ANDREAS” na murach kolskiej Fary (XVI w.).

 

Blog Burmistrza
Miasta Koła

Kalendarium wydarzeń

Strona stworzona przez F&A MEDIA