www.kolo.pl

Wielu dorosłych boi się owadów. Często powodem tych lęków są np. związane z nimi nieprzyjemne wspomnienia. U innych owady budzą negatywne skojarzenia z roznoszonymi przez nie chorobami czy alergicznymi reakcjami na ukąszenia. Owady są wszędzie i w dużych ilościach, a to niektórych naprawdę przeraża. Boimy się ich, a może raczej brzydzimy się nimi. Lęki wynikają też często z uprzedzeń bądź niewiedzy. Dlatego, aby przekonać się do owadów  i polubić je, trzeba dobrze je poznać.

Przedszkolaki z PM 5 w Kole udowodniły, że są na to gotowe. Pomógł im w tym amator-hobbysta entomolog pan Robert Matusiak, który badaniom owadów poświęcił 25 lat życia. Spotkanie z nim zorganizowała nauczycielka Izabela Sochacka. Treści edukacyjne związane z kształtowaniem pozytywnego stosunku do przyrody znajdują odniesienie do programu i Podstawy Wychowania Przedszkolnego. Poznając bliżej część natury jaką stanowią owady dzieci uczą się lepiej je chronić.

Wizyta pana Roberta w PM 5 zaplanowana była w ramach cyklu "Miły gość w przedszkolu". W spotkaniu uczestniczyły sześciolatki z grupy pani Izy oraz grupa 5- i 4-latków prowadzona przez panią Dorotę Pawlak. W czasie prezentacji dzieci poznały okazy owadów z prywatnej kolekcji pana Roberta Matusiaka. Opowiadając dzieciom o swoim hobby pan Robert pokazał im egzemplarze, których wiele zebrał na terenie naszego kraju. W udostępnionym zbiorze były także i takie, które udało mu się zdobyć drogą wymiany z innymi entomologami np. z Japonii. Opowieści o życiu owadów przedszkolaki słuchały zafascynowane, szczególnie że pan Robert szybko nawiązał z dziećmi bardzo dobry kontakt. Starszaki dowiedziały się też, że pan Robert bez podstawowego oprzyrządowania entomologicznego nie wychodzi w zasadzie z domu. W kieszeni zawsze ma fiolkę na okazy. Jak sam mówi, ciekawe czy rzadkie egzemplarze można znaleźć wszędzie. Każde miejsce może być dobre np. brzeg sadzawki, pole, łąka, plaża, sad. Owadów można szukać na drzewach i pod ich korą, na kwiatach, w ziemi, w wodzie czy pod polnym kamieniem. Czasami entomolodzy łapią owady w specjalne pułapki, kiedy indziej obserwują je tylko w przelocie. Ponadto pan Robert uświadomił też starszakom, jak bardzo jedne gatunki zależą od drugich, jak potrzebne są one w łączącym żywe istoty łańcuchu pokarmowym.

Po prezentacji okazów preparowanych przyszedł czas, by doświadczyć kontaktu z żywymi owadami. Przedszkolaki mogły dotknąć np. karaczanów madagaskarskich, patyczaków czy larw muchy. Wielu dzieciom udało się pokonać swoje lęki i uprzedzenia, inne wolały zachować dystans. Wszystkie jednak z wyrazem fascynacji na twarzy przyglądały się niezwykłym przedstawicielom owadziej rodziny. Zachęcone przez pana Roberta zobowiązały się też, że podejmą opiekę nad przekazanymi na rzecz grupy straszykami filipińskimi. Karmić je będą liśćmi dzikiej róży, maliny, jeżyny, dębu a zimą liśćmi bluszczu.

Dopełnieniem wspaniałej lekcji poznawania przyrody były działania praktyczne w terenie. Pan Robert Matusiak zaproponował dzieciom zabawę badawczą. Podzielił przedszkolaków na mniejsze grupy i zaopatrzył liderów każdej z nich w specjalne fiolki. Potem wszystkie dzieci wyszły do przedszkolnego ogrodu, gdzie z zapałem przystąpiły do poszukiwań i zbierania owadów. Mogły je później z bliska obserwować przez lupę, porównywać ich wielkość, kolory, szczegóły budowy. Przedszkolaki spontanicznie poszerzyły swoje badania o zbieranie ślimaków, bo tych przedszkolnym ogrodzie było mnóstwo. Po zakończonych obserwacjach wszystkie żywe owady i ślimaki zostały wypuszczone na wolność.

Żal było przedszkolakom rozstawać się z niezwykłym gościem, który mógłby o owadach opowiadać bez końca, jak na prawdziwego pasjonata przystało. Wiedza pana Roberta jest bowiem rozległa. Jest on m.in. autorem referatów publikowanych w specjalistycznych czasopismach. Informacje z prowadzonych często na przestrzeni wielu lat obserwacji pan Robert udostępnia np. na łamach Kwartalnika Entomologicznego wydawanego przez Polskie Towarzystwo Entomologiczne w Poznaniu. Informacje takie ze względu na węższy zakres prowadzonych badań i określoną specjalizację, wykorzystują później placówki badawcze do profesjonalnych badań naukowych.

Warto jeszcze dodać, że Pan Robert Matusiak, który prywatnie jest tatą uczęszczającego do PM w 5 sześcioletniego Kacpra, na pamiątkę wizyty w przedszkolu podarował dzieciom pająka ptasznika. Uspokajamy jednak wszystkich, że ten okaz to tylko wypreparowany eksponat kolekcjonerski. Stanie się on z pewnością jednym z ważniejszych okazów w kąciku przyrody. Może po tak fascynującej lekcji młodzi miłośnicy przyrody z większym spokojem reagować będą na owady, dostrzegać ich znaczenie w przyrodzie i chronić.

Za poświęcony czas i cenną naukę panu Robertowi Matusiakowi pięknie dziękujemy w imieniu dzieci, nauczycielek oraz dyrekcji PM 5 pani Agnieszki Kozajda życząc jeszcze wielu nowych odkryć w dziedzinie badań nad owadami.

oprac. R. Zamelska
foto I. Sochacka